Historia Totalizatora. Od czego się zaczęło?
Nie wyobrażasz sobie rzeczywistości bez Totalizatora Sportowego? Nie musisz się martwić, wcale nie jesteś w mniejszości! To coś, co już na dobre wpisało się już w krajobraz naszych miast. Kolektur jest w końcu już przeszło szesnaście tysięcy w całym kraju, a ta liczba ciągle rośnie. W dodatku możliwe już są zakłady za pośrednictwem Internetu, a to coś, o czym jeszcze kilkanaście lat temu tak naprawdę nikt nie marzył. Co warto wiedzieć o Totalizatorze Sportowym i co z tym wspólnego mają sport i kultura?
Totalizator Sportowy – poznaj jego początki
Wszystko tak naprawdę rozpoczęło się 17 grudnia 1955 roku. Wtedy to Prezydium Rządu podjęło decyzję o utworzeniu Przedsiębiorstwa Państwowego "Totalizator Sportowy". Żeby to było możliwe, wielu działaczy olimpijskich i innych osób związanych z szeroko pojętym sportem starało się wpłynąć na opinię rządu i przekonać, że taka instytucja w naszym kraju jest jak najbardziej potrzebna. Udało się, choć oficjalną działalność rozpoczęto dopiero w styczniu 1956 roku.
Od czego wszystko się zaczęło?
Teraz już każdy zdaje sobie sprawę z tego, jakie możliwości ma Totalizator Sportowy. Dużą rolę w tym odgrywa też pełna komputeryzacja i automatyzacja procesów. Jednak nie zawsze tak było. Pierwsze kolektury powstały w Warszawie. Najstarsza mieściła się przy zbiegu ulic Wspólnej oraz Marszałkowskiej. Istniało też początkowo siedemnaście oddziałów terenowych. Od samego początku Totalizator Sportowy stawiał na pełną różnorodność. Dlatego już lata temu oferował gry liczbowe, loterie pieniężne – czyli popularne zdrapki – oraz zakłady wzajemne.
Sportowe ambicje totalizatora
Sport już od samego początku był niezwykle ważny dla działalności tego podmiotu. Nie tylko dlatego, że wszystko rozpoczęło się od zakładów piłkarskich, ale też dlatego, że wspieranie tej dziedziny zawsze było wpisane w jego struktury. Pierwszą grą liczbową był Toto-Lotek, który radził sobie doskonale na rynku przez okres kolejnych szesnastu lat, a wprowadzony został w 1957 roku. Szesnaście lat trwała też organizacja losowań w najróżniejszych grach liczbowych przy udziale publiczności. Było to organizowane w salach kinowych, a także stadionach czy w domach kultury – wszędzie tam, gdzie były ku temu odpowiednie warunki.
Pierwsze lottomaty - kolejny przełom w rozwoju
Pierwszy przełom nastąpił w 1973 roku, bo właśnie wtedy odbyło się pierwsze losowanie w towarzystwie kamer. Oczywiście, telewizją odpowiedzialną za to wydarzenie było TVP. Miało to miejsce 11 marca. Od tego czasu Totalizator Sportowy niesamowicie się rozwinął. Już w grudniu tego samego roku została wprowadzona zupełnie nowa, pierwsza i nowoczesna maszyna losująca. Wcześniej losowanie polegało na obsłudze maszyny ręcznej. Prawdziwy przełom nastąpił jednak dopiero w 1991 roku, gdy powstały pierwsze lottomaty. Miało to dużo wspólnego z następującą na szeroką skalę komputeryzacją. Sam proces przechodzenia na nowy system był bardzo długi, bo trwał aż cztery lata.
Lotto a budżet państwa. Co mają wspólnego?
Totalizator Sportowy od zawsze był silnie związany z państwem. Początkowo działał jako Przedsiębiorstwo Państwowe, z biegiem czasu został spółką, lecz nadal jej jedynym udziałowcem pozostaje Skarb Państwa. Także sport już z samej definicji był bardzo ważny dla tego przedsiębiorstwa, podobnie jak kultura. Nie mogą zatem nikogo dziwić wpływy, które płyną z tej instytucji do skarbu państwa, by zasilić budżet naszego kraju. Do tej pory sięgnęły one już niebagatelnych sum kilku miliardów złotych. Większość odprowadzanych kwot, bo aż osiemdziesiąt procent ląduje w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu, podczas gdy dwadzieścia procent w Ministerstwie Kultury.
Totalizator Sportowy a budownictwo sportowe
Nie można zapomnieć o wpływie tej instytucji na szeroko pojmowane budownictwo sportowe. Wszystko zaczęło się jeszcze w 1956 roku, gdzie dzięki osiągnięciom przedsiębiorstwa można było zacząć planowanie takiej budowy w szerszym spektrum. Warto wspomnieć, że w tamtym okresie infrastruktura tego typu była bardzo niewielka, bo liczyła nieco tylko ponad dziewięćset obiektów najróżniejszego rodzaju. Przez kolejne pięćdziesiąt lat udało się wyremontować praktycznie wszystkie, a sport mógł się rozwijać znacznie szybciej.
Totalizator Sportowy a sprawy kulturalne
Także kultura zyskała na tego typu rozwiązaniach. Ona zawsze była ważna i zajmowała jedno z istotniejszych miejsc w działalności. Wszystko tak naprawdę zaczęło się już w 1971 roku – to wtedy Totalizator czynnie uczestniczył w odbudowie zniszczonych zabytków. Jednak kultura doczekała się w końcu momentu, w którym wspieranie jej stało się obowiązkowe. Nastąpiło to w 2003 roku. Do tej pory dziedzina ta znacznie się rozwinęła dzięki nowym możliwościom finansowania.
Akcje charytatywne
Z biegiem czasu w działalność przedsiębiorstwa zostały też wpisane akcje charytatywne – dzisiaj już bardzo charakterystyczna część jego działalności. Tutaj warto wspomnieć o pięknej tradycji wspierania sierot i wdów, które pozostały po poległych na służbie policjantach, którzy zginęli w obronie niewinnych. W ten sposób dzieci z takich rodzin mają zabezpieczoną przyszłość i mogą się spokojnie uczyć, także na studiach wyższych.